Igandean bestarako deia egina zaie euskaltzaleei

(H)aizu da aurtengo bestaren leloa, eta Seaska Baionan eraikitzen ari den lizeo berria lagunduko du irabazien parte handi batek, besteak beste. Horiek izan ohi dira Herri Urratsek ekartzen dituen berrikuntza handienak, formula orokorrak bere probak egin eta aldaketa guti ekarriko baititu aurten ere.

Leloaren eta lagunduko den xedearen arteko zubia egin du Maialen Etxemendi Herri Urratsen antolatzaileak: «Lehenik, lizeoko ikasleei lotua da. Ikasleak baxoa euskaraz pasatzeko borrokan ari dira aspalditik, eta azterketa euskaraz egitea ez da oraino haizu. Herri Urratsek bere egiten du lizeoko ikasleen aldarrikapena».

Leloak dituen parentesiek, berriz, bere gibelean asmatu duten hitz jokoa salatzen dute. Euskararen ofizialtasuna aldarrikatuz, hautetsiei dei zuzena egin diete aurten: «Aizu, h-rik gabe, hori hautetsiei zuzentzen diegu, mugi daitezen Euskal Elkargoan. Dei bat egiten da, eskumenetan anitz egin baitezakete euskararen alde».

Behar handiagoak aurten

Etxemendik azpimarratu du, bestalde, ez dela pentsatu behar ,»milaka jende biltzen baditu ere», Herri Urratsek behar guztiak betetzem dituenik: «Ohartarazi nahi dugu Seaskaren beharrak anitz handitu direla eta Herri Urrats bat baino gehiago behar genituzkeela beharrei erantzuteko. Hor ere Euskal Elkargoari dei egiten diogu gaia bere eskuetan har dezan».

Hain zuzen, Seaskak sekula eraman duen xede handiena da lizeo berriarena, Etxemendiren erranetan: «Lizeoa da proiekturik handiena: 10 milioiko xedea da. Herri Urratsen irabazia ez da hainbestekoa», lizeo profesionala izateaz gain, bere barnategia ere ukanen baitu. Horregatik, leloa Aizu irakurtzean, euskaltzale guztiengana iristea nahi lukete: «Euskaltzale guztiei gure proiektua sostengatzera etortzea galdegiten diegu, alimaleko sos zama baita, bakoitzak bere harria ekar dezan».

Formula egokitua

Herri Urratsek, beti bezala, zazpi herrialde irudikatuko ditu Senpereko aintzira inguruan, eta bakoitzak bere giro propioa ukanen du. «Euskararen eta euskal kulturaren topagunea izan nahi du» Herri Urratsek, eta, horretarako, programazio taldeko kide Panpi Merkapidek dioenez, beti entseatzen dira programazioa «eginahala eklektikoa egitea, familientzat eta belaunaldi guztientzat».

Ipar Euskal Herriko musika eta dantza taldeek leku bat ukan ohi dute maiatzeko igande jendetsu horretan. «Aktualitatearen arabera egiten da» hautua, Merkapideren erranetan, disko berrien arabera, alegia: «Eman dezagun, aurtengoan badira Muda, Zoo, Xabaltx, Otsalde, Pantxix Bidart eta Alexis Therain… Horiek diskoak egin dituzte aurten».

Lekukoak zein beste herrialdeetakoak izan, izen ezagunak ere hautatzen dituzte antolatzaileek. Aurtengoetan dira Anje Duhalde, Ken Zazpi —aurtengo kantuaren egileak—, Zea Mays eta Huntza, «momentuan modan den taldea», Merkapideren erranetan.

Programazioaz arduratzen denak Lapurdiko bestaren antolaketan besteekiko duten libertatea ere aipatu du: «Beste ikastolen bestetan, diskoetxeek beren taldeak sartu nahi dituzte; presioa ezartzen dute. Gurean, karta xuria badugu; guhaurek hautatzen ditugu».

Antolatzaileen hautua izan zen, halaber, «kultura gutxituetako taldeak» ekartzea urtez urte. Aurten, Dje Baleti hirukotea izanen da Okzitaniako ordezkaritza gisa, Araba gunean. «Leku eskasagatik», ez da besterik izanen.

Programazio taldeak, elementu desberdin horien artean, ahalegina egiten du «jendea mugiarazteko batetik bestera». Adibidez, Huntzaren kontzertuan gazte anitz izanen dela uste dute, eta gero Nafarroa gunera joanen direla Zea Mays ikustera, «baina, adibidez, beste adin batekoak Araba gunean geldituko direla Xabaltx ikusteko».

Aldaketa gutxi izanen da aurten, baina pare bat bai, halere. Dantzarien oholtza ez da gehiago hondartzan izanen, aitzineko urteetan bezala, baizik eta Gipuzkoa gunean, musikariekin batean. Azken momentuan jakin da, gainera, Pauline eta Julietten partez Mirentxu Agerre eta Xabier Itzainak Mairu dantza aurkeztuko dutela gune horretan.

Aldaketa handiena Lapurdikoa da agian: hasteko, «jendea geroz eta goizago jiten baita», eta gosaria ere eskainiko baitute 09:00etatik aitzina. Gainera, giro «herrikoiago» bat kausitu nahirik, zikiro alaitua izanen da leku berean eguerditan. Kantu liburuak banatuak izanen dira, Astezkenekoak kantariekin batean jendeak ere kanta dezan.

Baso berriena ez da, haatik, berrikuntza izanen, baina itzultzearen truk eman ohi den euroa galdetzen dute basoa atxiki edo itzultzea, baina kanpainan parte hartzeko beste manera gisa, euro hori uztea. Bestalde, ohikoa den bezala, autobusak abiatuko dira Lapurdi, Nafarroa Behere eta Zuberoatik, tenore desberdinetan, bost euroko txartelaren truk.